اتاق های تمیز تجهیزات کاملا تخصصی به منظور انجام عملیات ضروری در صنایع مختلف دارا می باشند. کلین روم باید به دور از ذرات معلق و دیگر شرایط نامناسب بوده و کاملا تمیز در اختیار صنایع قرار گیرند. مانیتورینگ اتاق تمیز کار بسیار دقیق و حساسی است و ابزار های خاصی به جهت انجام آن نیاز می باشد.
مانیتورینگ اتاق تمیز را می توان به این صورت تعریف نمود که به منظورتهیه شواهد از وضعیت وعملکرد یک کلین روم یا اتاق تمیز، به صورت مداوم جمع آوری اطلاعات و داده ها با استفاده از اندازه گیری یا مشاهده پارامتر های بحرانی انجام می شود. تمیزی هوای مورد نیاز در اتاق تمیز باید با استفاده از تست های دوره ای و مانیتورینگ مشخص شود. درواقع پایش اتاق تمیز (Clean room validation) یا کنترل کیفی اتاق تمیز عبارت است از انجام آزمون هایی که طی آن مشخص می شود اتاق تمیز ساخته شده با استاندارد ISO14644 مطابقت دارد یا خیر.
جهت مشخص کردن برنامه مدون تست کلین روم به نکات زیر توجه فرمایید:
مانیتورینگ اتاق تمیز در واقع نظارتی می باشد که بر روی کنترل میزان آلودگی کلین روم ها انجام می شود. این نظارت می بایست طبق استاندارهایی انجام گیرد مثلا در صنعت داروسازی استاندارد ISO14644 مورد توجه قرار می گیرد. در صنعت داروسازی این نوع پایش کلین روم میزان ذراتی که کمتراز یک میکرون هستند را در مقیاس یک فوت مکعب مورد بررسی قرار می دهند. تار موی بدن انسان بین 75 تا 100 میکرون می باشد بنابراین در مانیتورینگ کلین روم ذراتی کوچکتر از نیم میکرون مورد کنترل قرار می گیرند.
اتاق های تمیز بسته به نوع کاربردی که دارند در روش های مختلفی پایش می شوند. مانیتورینگ کلین روم به موقعیت مکانی و شرایط استفاده از آن بستگی دارد. در طراحی کلین روم ها طرح های خاصی به کار برده می شود که در بعضی نیاز است جریان هوا از حد معمول بالاتر باشد. پس در اتاق تمیز ساخت مهم نیست عاملی که سبب می شود اتاق تمیز در صنایع مختلف قرار گیرد مانیتورینگ کلین روم می باشد که شرایط را برای انجام عملیات خاص فراهم می نماید.
به صورت کلی دو نوع پایش در کلین روم اجرا می گردد: پایش دائم و پایش دوره ای. در ادامه در رابطه با هر کدام از این پایش ها توضیحاتی داده خواهد شد.
با توجه به میزان اهمیت بالایی که پارامتر هایی نظیر دما، فشار هوا و رطوبت دارند؛ غالبا پایش آنها به صورت دائم انجام می شود. پارامتر های ذکر شده علاوه بر این که بر روی آسایش و رفاه افراد تاثیر دارند، تاثیر بالایی در سلامت محصول تولیدی در اتاق تمیز نیز خواهد داشت. به طور مثال رطوبت بالا در کلین روم مخصوص صنایع میکروالکترونیک موجب ایجاد اختلال در فرآیند ساخت می گردد.
در این پایش در بازه های زمانی مشخص و متوالی مجموعه ای از تست ها در اتاق تمیز انجام می شود. شرایطی مانند سرعت هوا در اتاق های تمیز با جریان یکسویه یا دبی حجمی جریان هوا در کلین روم با جریان توربولنت مطابق استاندارد ها در بازه ی زمانی مشخص انجام می شود. تعیین فاصله مانیتورینگ اتاق تمیز توسط کلاس کلین روم انجام می شود
مانیتورینگ و تست شمارش ذرات در کلین روم به منظور تعیین کلاس تمیزی کلین روم و احراز صلاحیت دوباره پس از هر تغییری در اتاق تمیز استفاده می شود. با توجه به اهمیت بالای تست شمارش ذرات در کلین روم پیشنها می کنم مقاله تست شمارش ذره کلین روم (اتاق تمیز) را مطالعه نمایید.
